«Δεν ξέρω που οδηγεί ο δρόμος μου,
αλλά περπατάω καλύτερα όταν το δικό σου χέρι
σφίγγει δυνατά το δικό μου»
(Alfred Louis Charles de Musset-Pathay, Παρίσι, 1810-1857)
Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία (International Day of Persons with Disabilities) καθιερώθηκε το 1992 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ και τιμάται κάθε χρόνο στις 3 Δεκεμβρίου. Η επιλογή της ημερομηνίας αυτής συνδέεται με την υιοθέτηση από τον διεθνή οργανισμό στις 3 Δεκεμβρίου 1982 του προγράμματος δράσης για τα ΑΜΕΑ, το οποίο οδήγησε στην υπογραφή της διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στις 30 Μαρτίου 2007.
Η ημέρα αυτή δίνει την ευκαιρία στις κυβερνήσεις, στους οργανισμούς και στις κοινωνίες να ενημερωθούν και να εστιάσουν την προσοχή τους στα δικαιώματα και στις δυνατότητες των ανθρώπων με αναπηρία, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής τους και να υλοποιηθούν μεταρρυθμίσεις που θα εξασφαλίσουν την κοινωνική τους ενσωμάτωση. Στόχος πρέπει να είναι η πραγματική ισότητα, η οποία σημαίνει ίσες ευκαιρίες στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή και το δικαίωμά τους για μια αξιοπρεπή διαβίωση.
Όσον αφορά στην εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία, σύμφωνα με τους Onaga & Martoccio (στο Σούλης, 2013), αυτή οφείλει να περιλαμβάνει ένα σύνολο πρακτικών και αντίστοιχων αντιλήψεων που βασίζονται στην παραδοχή ότι όλα τα παιδιά έχουν το ίδιο δικαίωμα να ωφελούνται στο μέγιστο από τις παρεχόμενες εκπαιδευτικές εμπειρίες. Επιπλέον, το σχολικό περιβάλλον πρέπει να είναι δομημένο έτσι ώστε να εκμηδενίζονται όλα τα εμπόδια που παρακωλύουν τη δυνατότητα ισότιμης συμμετοχής και πλήρους αξιοποίησης όλων των ικανοτήτων που διαθέτουν οι μαθητές.
Αν αναδειχτούν οι θετικές ικανότητες που έχουν τα άτομα με αναπηρία, μπορούν όχι μόνο να αυτονομηθούν αλλά να γίνουν χρήσιμα και παραγωγικά μέλη της κοινωνίας. Η εκπαίδευση και η στήριξη προς τα άτομα με αναπηρίες πρέπει να ξεκινάει από τις αρχές της ζωής, έχοντας κατά νου, ότι κάποια άλλη ικανότητα ή χαρακτηριστικό τους θα είναι εν γένει ή εν δυνάμει πιο αναπτυγμένο. Αυτή η διαπίστωση είναι που θα οδηγήσει όχι μόνο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων αυτών αλλά και στην αποδοχή τους από το κοινωνικό σύνολο.
Είναι γεγονός πως πολλοί διάσημοι άνθρωποι που διέπρεψαν στις τέχνες, στα γράμματα και στις επιστήμες ήταν άτομα με αναπηρίες. Κάποιοι έπασχαν από προβλήματα όρασης, ακοής, είχαν δυσλεξία, μαθησιακές ή κινητικές δυσκολίες, αυτισμό, ψυχικές νόσους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι παρακάτω προσωπικότητες όπως: Όμηρος, Μπετόβεν, Άλμπερτ Αϊνστάιν, Στήβεν Χώκινγκ, Φρίντα Κάλο, Βίνσεντ Βαν Γκογκ.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, είναι ίσως μια ευκαιρία για να αναλογιστούμε και να συνειδητοποιήσουμε τα προβλήματα των ατόμων αυτών στην καθημερινότητά τους. Δίνεται η δυνατότητα να ενημερωθούμε αλλά και να ενεργοποιηθούμε για την κατάργηση των διακρίσεων και των στερεοτύπων σε βάρος τους.
Και ας μην ξεχνάμε ότι ο σεβασμός των ατόμων με αναπηρίες δείχνει πολιτισμό και παιδεία.
Κουφούλη Ασημίνα, Ψυχολόγος
Συμεωνίδου Κυριακή, Κοινωνική Λειτουργός
